การวางแผนกลยุทธ์ทางธุรกิจ มักเป็นกระบวนการที่พนักงาน หัวหน้างาน หรือแม้แต่ผู้จัดการระดับกลางยังพบความท้าทายต่างๆ เนื่องจากขาดทักษะเชิงวิเคราะห์ การตัดสินใจ และการสื่อสารเชิงกลยุทธ์โดยตรง ทำให้ไม่สามารถกำหนดทิศทางองค์กรได้ชัดเจน ตัวอย่างเช่น การวางแผนเชิงกลยุทธ์หายไปในกิจวัตรประจำวัน ส่งผลให้เป้าหมายไม่สอดคล้องกับสภาพตลาด หรือไม่สามารถปรับตัวเมื่อมีการเปลี่ยนแปลง
นอกจากนี้ หากไม่มีการฝึกอบรมด้านการคิดเชิงกลยุทธ์อย่างเป็นระบบ พนักงานก็จะขาดเครื่องมือวิเคราะห์ข้อมูลบริบทภายนอก–ภายใน ทำให้ไม่สามารถกำหนดแนวทาง หรือประเมินความเสี่ยงได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลต่อความสับสนในการดำเนินงาน สุดท้ายองค์กรก็ขาดความได้เปรียบด้านการแข่งขันและความยืดหยุ่นในการรับมือความไม่แน่นอนเหล่านี้
1.แนวทางแก้ไขปัญหา
เพื่อแก้ไขปัญหาด้าน การวางแผนกลยุทธ์ทางธุรกิจ อย่างมีประสิทธิภาพ องค์กรควรนำแนวทางดังต่อไปนี้มาใช้:
1.1 ฝึกฝนทักษะการคิดเชิงกลยุทธ์ (Strategic Thinking) โดยจัดอบรมให้พนักงานระดับต่างๆ เรียนรู้กระบวนการวิเคราะห์ SWOT, การตั้งวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน พร้อมฝึกประเมินความเสี่ยง หากเริ่มต้นจากการทดลองง่ายๆ ก่อน สามารถขยายสู่โครงการจริงได้อย่างมั่นใจ
1.2 เสริมสร้างความเป็นผู้นำเชิงกลยุทธ์ (Leadership for Strategy) ผ่านโปรแกรมอบรมที่เน้นทั้ง transformational และ transactional leadership พร้อมพัฒนาการสื่อสาร วิสัยทัศน์ และการสร้างแรงบันดาลใจ ในงานวิจัยอีกชิ้นพบว่าความสามารถผู้นำเหล่านี้ส่งผลโดยตรงต่อความสำเร็จของแผนกลยุทธ์
1.3 สร้างวัฒนธรรมร่วมมือข้ามระดับองค์กร หัวหน้างานและผู้บริหารระดับกลางควรมีระบบประชุมเชิงกลยุทธ์เป็นประจำ พร้อมรับฟังความคิดเห็นจากพนักงาน แก้ไขแรงต้านเพื่อเปลี่ยนผ่านอย่างมีส่วนร่วม
1.4 ติดตามตอกย้ำผลงานเชิงกลยุทธ์ด้วย KPI และการทบทวนอย่างสม่ำเสมอ ถอดบทเรียนจากงานวิจัยด้านการวางแผนเชิงกลยุทธ์ พบว่าการติดตามโดยใช้ตัวชี้วัด (KPIs) ช่วยให้ทีมเห็นความคืบหน้าและสามารถปรับปรุงได้ทันเวลา
2. แนวทางพัฒนาทักษะ
เพื่อให้พนักงาน หัวหน้างาน หรือผู้จัดการสามารถ การวางแผนกลยุทธ์ทางธุรกิจ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นสิ่งจำเป็นที่องค์กรควรส่งเสริมทักษะต่อไปนี้:
2.1 การวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์ (Analytical Thinking & Strategic Analysis) ฝึกฝนผ่านเวิร์กชอปศึกษา SWOT, PESTEL, และการวิเคราะห์คู่แข่ง พร้อมถอดบทเรียนจริง ใช้ข้อมูลในการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ ไม่ใช่แค่อิงประสบการณ์
2.2 ทักษะความเป็นผู้นำและการสื่อสารเชิงกลยุทธ์ พัฒนาทั้ง transformational leadership ที่สร้างแรงกระตุ้น และ transactional leadership การบริหารแบบแลกผลตอบแทน จากงานวิจัยระบุว่าความสามารถนี้เชื่อมโยงกับประสิทธิผลของการวางแผนกลยุทธ์อย่างมีนัยสำคัญ
2.3 ฝึกอบรมการคิดเชิงกลยุทธ์แบบมีกรณีศึกษา ด้วยแบบจำลองสถานการณ์จากภาคธุรกิจจริงซ้อนกับการสะท้อนพฤติกรรม พบว่าการฝึกเชิงทดลองช่วยพัฒนาพฤติกรรมเชิงกลยุทธ์อย่างชัดเจน
2.4 การพัฒนาวัฒนธรรมองค์กรเชิงเรียนรู้ (Learning Culture) สร้างพื้นที่ให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สนับสนุนการร่วมออกแบบกลยุทธ์ เพิ่มการมีส่วนร่วม ลดความต้านทาน และขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงร่วมกัน
2.5 เสริมวินัยเรื่อง KPI และการตรวจสอบความคืบหน้า ด้วยการจัดทบทวนแผนงาน สร้างระบบวัดผลที่ชัดเจน ช่วยให้ทีมมีส่วนร่วมในการปรับกลยุทธ์ตามสถานการณ์จริงอย่างรวดเร็ว