วิทยากรมืออาชีพ ทำอะไร ทำไมถึงเก่ง

ดร.สุรชัย โฆษิตบวรชัย

เชื่อว่ามีคนจำนวนไม่น้อยที่อยากเป็นวิทยากร แต่ไม่เคยรู้ว่าสิ่งที่วิทยากรทำในทุก ๆ วัน หรือต้องทำมีอะไรบ้าง ซึ่งคนที่เป็นวิทยากรหลายคนอาจไม่เคยสังเกต หรือไม่รู้มาก่อน เลยทำให้ไม่ประสบความสำเร็จในอาชีพการเป็นวิทยากร  จึงอยากให้ทุกคนมีกำลังใจ เพราะอาชีพวิทยากรเป็นอาชีพที่สอนให้ทุกคนเข้มแข็งอดทน อย่ายอมแพ้ง่าย ๆ ย้อนมาดูที่ตัววิทยากรก็ต้องทำตัวเป็นตัวอย่างของความเข้มแข็งและอดทน หลายคนเริ่มต้นการเป็นวิทยากรด้วยความยากลำบาก เจอปัญหา อุปสรรคการสอนมากมาย ก็ขอให้วิทยากร  อย่าลืมคำนี้ที่ว่า “ภายใต้วิกฤตย่อมมีโอกาสแฝงอยู่เสมอ” ในเมื่อชีวิตการเป็นวิทยากรต้องก้าวเดินต่อไป คือ ต้องเป็นวิทยากรที่ดีให้ได้ ขอให้มีกำลังใจและค้นหาแนวทางที่ใช่ เป็นวิทยากรด้วยใจชอบ ก็จะมีกำลังใจ ดังนั้น ทางออกที่ดีจากนี้ไปคือการเตรียมตนเองให้แทนความกังวลที่ไม่รู้จะเกิดอะไรต่อจากนี้ไป แต่เมื่อมีวิกฤต ก็ขอให้ตั้งสติ และเตรียมตัวเองที่จะทำภายหลังสถานการณ์ทุกอย่างกลับมาเป็นปกติเหมือนเดิม ซึ่งสามารถสรุปได้เป็น 12  ข้อดังนี้

1.จัดวางระบบงานของวิทยากร

วิทยากรหลายคนมักมีงานยุ่งมาก แสดงว่าไม่มีระบบงานที่ดี หรือ มีแต่ไม่สมบูรณ์ วิทยากรมืออาชีพจะกลับหันมามองตัวเองว่าจะต้องทำอย่างไรให้งานมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น และลดแรงกดดันจากสิ่งต่าง ๆ ที่เข้ามา การจัดวางรูปแบบ โครงสร้างการสอน ขั้นตอนวิธีการและ การสื่อสารกับผู้เรียนให้มีประสิทธิภาพ เปลี่ยนจุดอ่อนของระบบเก่าให้มาเป็นระบบใหม่ เปลี่ยนสิ่งที่ไม่เคยทำ มาลองทำ และเริ่มดำเนินการทันทีหลังสถานการณ์เป็นปกติ

“หลักสูตรอบรม Train-The-Trainer”

2.ปฏิรูปรูปแบบการสอน

วิวัฒนาการการสอน มีความล้ำหน้าไปข้างหน้า มีวิธีการสอนแบบใหม่ ๆ ทำให้การอบรมสัมมนา สนุกสนาน น่าสนใจ และรูปแบบการเรียนการสอนใหม่ ๆ จะเข้ามาอย่างต่อเนื่อง ทำให้วิทยากรต้องปรับตัว สร้างรูปแบบใหม่ ๆ ให้ตรงกับความพึงพอใจและตรงกับความต้องการของผู้เรียนที่มีความคิดล้ำหน้าเช่นกัน สร้างความผูกพันผู้เรียน ทำให้การเรียนการสอนมีความสนุกสนานเพิ่มมากว่าเดิม เมื่อเวลาเปลี่ยนไป ความคาดหวังของผู้เรียนก็จะเปลี่ยนไปเช่นกัน วิธีการง่าย ๆ คือการทบทวนจากประสบการณ์ที่ผ่านมาในอดีต ว่ามีสิ่งใดที่เคยตั้งเป้าหมายแล้วยังไม่ได้ทำ หรือ ทำไม่ได้ คราวนี้จะนำมาปรับได้อย่างไรบ้างในการทำงานของตนเองต่อจากนี้ไป

3.เปิดใจสำรวจวิทธีการสอนของวิทยากร

วิทยากรมืออาชีพ จะทำการสำรวจตนเองอย่างสม่ำเสมอ ด้วยการลองนำความคิดเห็นที่ผู้เรียนที่มีความรู้สึกต่อการสอนของวิทยากรมาพิจารณาถึงวิธีการสอนที่จะนำมาใช้ต่อจากนี้ไป ขอให้เข้าใจว่าเสียงสะท้อนของผู้เรียนคือเสียงสวรรค์ของวิทยากร เพราะวิทยากรจะไม่มีทางพัฒนาตนเองได้เลย ถ้าตนเองไม่เข้าใจความรู้สึกที่แท้จริงของผู้เรียน ทุกการพัฒนาของวิทยากรย่อมมีที่มาที่ไป ว่าทำไมต้องพัฒนารูปแบบการสอนของตนเอง แต่การพัฒนาที่วิทยากรจะทำได้ดีที่สุดคือการพัฒนาเพื่อตอบสนองต่อความรู้สึกของผู้เรียนว่ามีความรู้สึกอย่างไรต่อการเรียนการสอนของตนเอง

4.พัฒนาทักษะการสอนของวิทยากร

เป็นเรื่องจริงที่ผู้เรียนมีความคาดหวัง คือคาดหวังว่าวิทยากรจะมีความรู้ มีทักษะที่ดีกว่าใคร ๆ ทำให้พวกเขาเชื่อมั่นและตัดสินใจมากเรียน แต่ความจริงของความรู้ที่ใช้สอนคือ ความรู้มีหมดอายุ มีความหมายว่าความรู้ที่สอนอยู่ในปัจจุบัน จะมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อเวลาเปลี่ยนไป ทักษะที่ไม่ทันยุคสมัยจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนให้มีความทันสมัยและนำไปใช้ให้เกิดผลดีต่อผู้เรียน สิ่งที่วิทยากรจำเป็นต้องทำ คือการอัพเดทความรู้ของตนเองอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่อง

5.วิทยากรต้องค้นหากิจกรรมการเรียนที่สนุก สื่อความหมายชัดเจน

วิทยากรต้องเน้นการสร้างความผูกพันกับผู้เรียนเป็นหลักการลำดับต้นๆ ที่ถูกบรรจุในหลักสูตร วิทยากรที่ได้รับการรับรองจากสากล หลักสูตร Train The Trainer หรือ หลักสูตร อบรมการเป็นวิทยากรมืออาชีพ  ว่าสิ่งสำคัญที่ต้องทำ สำหรับทำให้ห้องเรียนมีบรรยากกาศที่สนุกสนาน มีความน่าสนใจและทำให้ผู้เรียนรู้สึกผ่อนคลายอยากเรียน จึงเป็นเรื่องจำเป็นที่วิทยากรจะต้องมีการอัพเดทของมูลของกิจกรรมต่าง ๆ ที่สนุก น่าสนใจ มีความเหมาะสมกับผู้เรียน ที่จะนำมาใช้ในการสร้างความผูกพันกับผู้เรียน

6.สร้างเครือข่ายความรู้เพื่อหาไปไอเดียใหม่ในการสอน

การที่วิทยากรจะสร้างห้องเรียนให้น่าสนใจในต่างประเทศจะให้ความสำคัญกับการสร้างบรรยากาศใหม่ ๆ หรือ แนวคิดที่ทันสมัย ก็จะทำให้ผู้เรียนไม่เบื่อหน่ายต่อการเรียน วิทยากรมืออาชีพในต่างประเทศจึงมักนำตนเองเข้าไปอยู่ในเครือข่ายของความรู้ทำให้ตนเองมีความรู้ที่เพิ่มมากขึ้น หรือมีไอเดียต่างๆ ที่น่าสนใจ การนำตนเองเข้าไปสู่เครือข่ายผู้ที่มีความรู้ ที่จะช่วยทำให้ตนเองพัฒนาแนวคิดใหม่ ๆ จำเป็นเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องอยู่ในเครือข่ายที่เชื่อถือได้ มีแนวทางที่เป็นรูปธรรม มีหลักวิชาการ ทำให้ตนเองนั้นสามารถที่จะพัฒนาตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ

7.ศึกษาความรู้ด้วยการอ่านให้มากขึ้น

วิทยากรจำเป็นต้องมีการเพิ่มความรู้ให้ตนเองตลอดเวลา และการเพิ่มความรู้ก็มีหลายวิธีการเช่นการฟัง การดูคลิปความรู้ หลักสำคัญคืออาชีพวิทยากรจำเป็นต้องเข้าใจหลักความรู้อย่างจริงจัง เข้าถึงแก่นของความรู้ การอ่าน เป็นวิธีการหนึ่งที่มีประสิทธิภาพที่ทำให้วิทยากรมีความรู้ที่เพิ่มมากขึ้น การอ่านหนังสือ อาจจะเริ่มต้น จากเนื้อหาที่สนใจและขยายวงกว้างไปอ่านที่ตนเองอยากรู้ ก็จะเป็นการพัฒนาความรู้ที่เพิ่มมากขึ้น และสามารถนำมาใช้ในการสอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ใน หลักสูตรอบรม Train-The-Trainer หรือ หลักสูตรอบรมการเป็นวิทยากรมืออาชีพ จะเน้นให้วิทยากร ค้นหาข้อมูลจากการอ่าน เพื่อนำมาวิเคราะห์ก่อนการสอนเสมอ

หลักสูตรอบรม เทคนิคการเป็นวิทยากรมืออาชีพ

8.เปิดช่องทางการเข้าถึงตัววิทยากรได้ง่ายขึ้น

วิทยากรในรูปแบบเดิม ๆ อาจมีการถือตัว วางตัวห่างไหลผู้เรียน ด้วยกิริยาท่าทางที่เคร่งขรึม จริงจังเกินไป เพราะคิดว่าวิทยากรเป็นผู้ให้ความรู้ ไม่ใกล้ชิดผู้เรียน ทำให้เกิดช่องว่างระหว่างผู้เรียนกับผู้สอน และเมื่อผู้เรียนเข้าไม่ถึงผู้สอน การเรียนรู้ที่มีผระสิทธิผลก็จะไม่เกิดขึ้น ซึ่งในความเป็นจริงนั้นผู้เรียนมีความคาดหวังที่จะใกล้ชิดกับผู้สอน เพราะต้องการความรู้ที่ตนเองตัดสินใจมาเรียน ดังนั้นวิทยากรสมัยใหม่จำเป็นต้องเปลี่ยนแนวคิดเพื่อลดช่องว่างระหว่างผู้เรียนกับผู้สอนให้มากที่สุด ด้วยการเปิดทุกช่องทางที่ผู้เรียนจะเข้าถึงตัววิทยากรได้มากที่สุด

9.วิทยากรต้องเปิดใจแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับผู้เรียน

ในสมัยก่อนการเรียนการสอนจะเป็นไปในรูปแบบทางเดียว คือมีการสื่อสารที่ทำให้ผู้เรียนไม่มีโอกาสที่จะพูด ไม่มีโอกาสแลกเปลี่ยนนั่งฟังอย่างเดียว ผลเสียจากเรื่องนี้ก็คือวิทยากรก็ไม่มีมุมมองของผู้เรียน ความรู้ก็ไม่พัฒนาหรือบางครั้งอาจนำเรื่องที่เข้าใจผิดมาสอน การแลกเปลี่ยนประสบการณ์จึงเป็นเรื่องที่สำคัญในการพัฒนาความรู้ โดยเฉพาะวิทยากรรุ่นใหม่ จึงเป็นโอกาสที่ดี ถ้าวิทยากรจะเปิดใจเพื่อรับฟังแลกเปลี่ยนมุมมองกับผู้เรียน ทำให้คนเรียนได้มีการแลกเปลี่ยน พัฒนาตนเองและวิทยากรก็จะได้เข้าใจความรู้สึกที่แท้จจริงของผู้เรียน

10.ปรับบรรยากาศการเรียนให้เป็นมิตรทั้งคนเรียนและวิทยากร

ความสำคัญที่ส่งผลถึงการเรียนคือ บรรยากาศการเรียน ซึ่งบรรยาการศการเรียนเป็นหนึ่งในเงื่อนไขสำคัญของการสอนว่าการสอนนั้นจะเป็นอย่างไร การจัดบรรยากาศคือการวางรูปแบบให้ผู้เรียนมีความสู้สึกอยากเรียนหรือไม่ การปรับบรรยากาศทำให้ห้องเรียนเป็นมิตร ตั้งแต่การจัดวางที่นั่ง การใช้สี ความสว่างของแสง หรือบรรยากาศโดยรวมอื่น ๆ จะทำให้การเรียนการสอนในวันนั้น มีความสนุกสนาน น่าสนใจ ผลที่ตามมาคือเป็นการสอนที่มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น

11.วิทยากรต้องมีการวางแผนไปข้างหน้า

ในช่วงวิกฤตที่ครั้งขอให้คิดว่าเปรียบเสมือนช่วงหยุดโรงเรียนที่ครูอาจารย์จะไม่ต้องสอน แต่การไม่สอนไม่ใช่ไม่ต้องทำงาน ครูอาจารย์ ยังต้องทำงานคือการเตียมตัววางแผนการสอนในเทอมต่อไป อาชีพวิทยากรก็เช่นกัน หัวใจสำคัญที่จะทำให้ประสบความสำเร็จในการสอน คือการวางแผน ว่าจะทำอย่างไรต่อไปจากนี้ โดยเฉพาะเรื่องการพัฒนาการเรียนการสอนของตนเองได้ดียิ่งขึ้นไป ในจะมีเนื้อหาสอนให้มีการวางแผนงานการสอนล่วงหน้าทำให้วิทยากรมีความมั่นใจในการสอนเพิ่มมากขึ้น

12.มีความคิดที่ผ่อนคลาย ชื่นชมตนเอง คิดบวก

การชื่นชมตนเองหลักสำคัญสำหรับคนทำอาชีพวิทยากรเพราะทุกครั้งที่มีปัญหา ท้อแท้ ไม่อยากทำงาน การกระตุ้นความรู้มึกที่ดีที่สุดคือการทำให้ตัวเองผ่อนคลายให้เร็วที่สุด การให้รางวัลกับตนเอง การออกไปทานข้าว ทานกาแฟ หาบรรยากาศที่ผ่อนคลาย ชื่นชมตนเอง ให้กำลังใจตนเอง ทำให้ตนเองมีพลังที่จะเดินไปข้างหน้า และไม่ย่อท้อแม้กำลังเผชิญกับปัญหา ก็จะทำให้ตนเองมีกำลังใจในการที่จะก้าวหน้าต่อไป

เป็นที่ทราบดีว่า งานทุกงานย่อมมีปัญหา ไม่ว่าจะทำอาชีพอะไร เป็นพนักงานขาย ก็ต้องการ เทคนิคการขาย หรือ เทคนิคการเจรจาต่อรอง เป็นผู้บริหารก็ต้องการทักษะการบริหารคน และคนที่ตั้งใจทำงานทุกคนย่อมเคยเจอความยากลำบากจากการทำงานทั้งสิ้น แต่ทุกครั้งที่เจอปัญหาหรือมีวิกฤต จำเป็นที่จะต้องพูดกับตัวเองว่า “อย่าท้อ เราต้องเดินต่อไป” และคนที่จะประสบความสำร็จก็จะเป็นผู้ชนะ คือผู้ที่เตรียมความพร้อมกับสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เข้ามา การปรับตัวเป็นเรื่องที่สำคัญ การเปรับทัศนคติให้เป็นการคิดเชิงบวกยิ่งสำคัญมาก ๆ สำหรับคนที่ต้องการประสบความสำเร็จในอาชีพการเป็นวิทยากร สู้ ๆ เราจะเดินไปด้วยกัน นะครับ

หลักสูตรอบรมเทคนิคการเป็นวิทยากร,หลักสูตรอบรม Train The Trainer

#CertifiedTrainer,#TraineTheTrainer,#อบรมวิทยากร,#สถาบันพัฒนาวิทยากร