การปล่อยให้พนักงานที่มีความสามารถทำงานในหน้าที่เท่านั้น ถือว่าเป็นความสูญเปล่าอย่างน่าเสียดาย เพราะความรู้ที่เขามีควรแบ่งปันให้คนอื่นเช่นกัน
ดร.สุรชัย โฆษิตบวรชัย
ท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนไปบนโลกธุรกิจที่หลายคนมักนิยมพูดถึงสินทรัพย์ดิจิตอล ว่ามีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น น่าเก็บรักษา ซึ่งในความเป็นจริงนั้นสินทรัพย์ดิจิตอล อาจเป็นอะไรก็ได้ที่มีมูลค่าในการแลกเปลี่ยน หรือซื้อขาย แต่สิ่งหนึ่งซึ่งมีค่ามากที่สุดที่ไม่ใช่สินทรัพย์ดิจิตอล และผู้จัดการบางคนมองข้ามไปอย่างน่าเสียดายเพราะเป็นสินทรัพย์ที่มีคุณค่าต่อองค์กรมากที่สุด คือการที่องค์กรมีพนักงานคุณภาพเพื่อมาพัฒนางานให้บรรลุเป้าหมาย โดยการนำพนักงานที่มีคุณภาพนี้มาเป็นต้นแบบ(The Role Model in Organization) ให้พนักงานคนอื่น ๆ ได้เดินตาม และถ้าองค์กรใดมีแนวคิดในการมองข้ามเรื่องพนักงานต้นแบบ ก็จะเป็นเรื่องที่น่าเสียดายเพราะผู้บริหารหรือผู้จัดการหลายคนมองข้ามเรื่องที่จะสร้างผลสำเร็จให้องค์กร ซึ่งก็คือสินทรัพย์ที่เป็นคน ทำให้มองข้ามศักยภาพของพนักงานที่มีความสามารถ ทั้ง ๆ ที่พนักงานกลุ่มนี้มีความสามารถที่จะสร้างผลตอบแทนทางธุรกิจคืนให้กับองค์กรมากมายหลายร้อยเท่า จึงไม่ผิดอะไร ถ้าจะบอกว่าน่าเสียดายที่องค์กรมีคนเก่งแต่ใช้วิธีการบริหารคนเก่งเพียงแค่จำกัดความรับผิดชอบในงานของตนเองเท่านั้นและไม่ได้นำความสามารถของพนักงาน มาทำให้เป็นพนักงานต้นแบบมาเป็นต้นแบบให้พนักงานคนอื่นในองค์กรทำตาม
“หลักสูตรฝึกอบรม ทักษะการเป็นพนักงานต้นแบบภายในองค์กร อย่างมืออาชีพ”
แนวคิดการนำความสามารถคนมีความสามารถมาแบ่งปันความรู้ให้เพื่อนร่วมงานได้เรียนรู้ทั้งแบบทางการและไม่ทางการ จะทำให้พนักงานในทีมงานมีความสามารถเพิ่มมากขึ้น พนักงานก็จะมีกำลังใจ องค์กรก็จะเติบโต โดยไม่ต้องพึ่งพาคนข้างนอกมาพัฒนาหรือฝึกอบรม
แต่อย่างไรก็ตามการนำพนักงานที่มีความสามารถมาเป็นต้นแบบให้พนักงานคนอื่นในองค์กรทำตาม ไม่ใช่เรื่องง่ายที่ไม่มีขั้นตอน คือขอให้พนักงานที่มีความสามารถขึ้นมาเป็นต้นแบบได้ทันที เพราะพื้นฐานสำคัญคือการที่พนักงานต้นแบบต้องมีความรู้ที่ดีพอในการพัฒนาพนักงานคนอื่น ๆ ในองค์กร ดังนั้นผู้จัดการอัจฉริยะ จำเป็นต้องให้ความสำคัญในการพัฒนาและฝึกพนักงานที่มีความสามารถให้เป็นพนักงานต้นแบบก่อน เพราะถ้าองค์กรใดได้ต้นแบบที่ไม่ดี ไม่มีกระบวนการในการเป็นต้นแบบ ไม่ใช่จะช่วยแก้ปัญหาแต่จะเป็นการเพิ่มปัญหาเพิ่มเติมให้องค์กร เพราะการเป็นต้นแบบที่ไม่ดี จะทำให้พนักงานทุกคนก็จะเรียนรู้ในสิ่งที่ไม่ดีจากพนักงานต้นแบบที่ไม่ดีคนนั้นในทันที และมีข้อคิดที่สำคัญ คือพนักงานจะเรียนรู้ในสิ่งที่ไม่ดีได้ง่าย และการเรียนรู้ในสิ่งที่ไม่ดีจะแพร่กระจายเร็วกว่าเรียนรู้ในสิ่งที่ดี ๆ เมื่อไรก็ตามที่องค์กรมีคนไม่ดี ไม่มีความสามารถมาเป็นต้นแบบ สิ่งที่ไม่ดี ไม่มีมาตรฐานการทำงานก็จะแพร่กระ จายเร็ว ทำให้เกิดความเสียหายมากกว่า จึงต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ
ในห้องอบรมสัมมนา หลักสูตรอบรมผู้จัดการ อัจฉริยะ The Super Manager จะแชร์ประสบการต่าง ๆ ที่เป้นแนวทางในการพัฒนาทักษะของพนักงานที่มีความสามารถให้เป็นพนักงานต้นแบบภายในองค์กรอย่างมีกลยุทธ์ ให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ขององค์กร จะเป็นพื้นฐานสำคัญของความเจริญเติบโตที่ยั่งยืนขององค์กร และผลลัพธ์สุดท้ายคือการได้วัฒนธรรมองค์กรที่ดีและจะคงอยู่ต่อไป
ในทางปฏิบัตินั้น ผู้บริหารจึงจำเป็นต้องใช้ความพยายามอย่างต่อเนื่องในการประเมินช่องว่างของทักษะของพนักงานโดยเฉพาะพนักงานต้นแบบ และเมื่อไรก็ตามที่พบช่องว่างเกิดขึ้น ผู้บริหารจำเป็นต้องสนับสนุนให้มีการฝึกอบรม และวางแผนในการกระจายความรู้ ความสามารถของพนักงานต้นแบบไปสู่พนักงานคนอื่น ๆ รวมถึงให้มีการจัดการวางแผนสืบทอดตำแหน่ง (Succession Plan) ผลลัพธ์ที่จะได้คือพนักงานทุกคนจะมีความสามารถเพิ่มมากขึ้นและประสิทธิภาพการทำงานขององค์กรที่ดีขึ้น ปัญหาในการทำงานลดลง ผลผลิตเพิ่มขึ้นทันที
จึงอยากฝากคำถามถึงผู้บริหารและผู้จัดการทุกองค์กร เกี่ยวกับแนวคิดเห็นในการสร้างพนักงานต้นแบบในองค์กร และ ผู้บริหารจะสนับสนุนการพัฒนาบุคลากรต้นแบบในองค์กรได้อย่างไร?
การพัฒนาพนักงานต้นแบบภายในองค์กร เป็นการดึงศักยภาพที่เป็นความสามารถพิเศษของพนักงานต้นแบบคนนั้นๆ ไม่ว่าจะเป็น ต้นแบบทางความคิด ต้นแบบทางจิตใจหรือต้นแบบในการกระทำ ถ้าให้ลองจินตนาการว่า คุณกำลังเลี้ยงลูก คำถามคืออยากให้ลูกของคุณเป็นเช่นไร พ่อแม่ที่เป็นต้นแบบก็ต้องปฏิบัติเช่นนั้น ดังนั้นพนักงานต้นแบบต้องมีแนวทางของตนเองที่มีทิศทางที่ดี มีความคิดบวก มีความคิดที่สร้างสรรค์ เพื่อให้พนักงานคนอื่นเรียนรู้ทำตามแบบอย่างนั่นเอง
กระบวนการพัฒนา พนักงานต้นแบบ มีอยู่ 8 ขั้นตอนในการสร้างพนักงานต้นแบบภายในองค์กร แต่พนักงานต้นแบบทุกคนจำเป็นต้องเข้าใจคุณลักษณะของตนเองก่อน เพราะถ้าคุณลักษณะการเป็นพนักงานต้นแบบไม่ผ่าน ก็อาจไม่เหมาะกับการเป็นต้นแบบให้พนักงานคนอื่น ๆ
คุณลักษณะความสามารถของพนักงานต้นแบบไม่มีอะไรที่ชี้ชัด ไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่เรียนเก่ง ไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่ทำงานได้หลายอย่าง แต่คุณลักษณะที่พนักงานต้นแบบจำเป็นต้องมีคือ การที่ทำงานแล้วตอบสนองต่อเป้าหมายขององค์กรได้เป็นอย่างดี มีความคิดที่เป็นบวก พร้อมที่จะทำงานให้มีผลลัพธ์ที่ดี และพร้อมที่จะเป็นผู้ให้คนอื่นเดินตาม ไม่หวงวิชานั่นเอง ซึ่งพนักงานที่ได้รับการมอบหมายให้เป็นพนักงานต้นแบบ ควรมีการสำรวจตนเองถึงคุณลักษณะที่เหมาะสมของการเป็นพนักงานต้นแบบนั้นควรเป็นเช่นไร สามารถสรุปคุณลักษะณะของพนักงานต้นแบบที่ดี ได้ 10 ข้อดังนี้
1.เป็นผู้ให้ แบบไม่มีเงื่อนไข
ภาระกิจสำคัญของการเป็นพนักงานต้นแบบคือการทำให้คนอื่นทำตาม ถ้าพนักงานต้นแบบทำในสิ่งที่ดี ผลลัพธ์ก็จะได้ดีเช่นกัน พนักงานต้นแบบจึงจำเป็นต้องทำหน้าที่เป็นผู้ให้ ให้คำปรึกษาที่ดี ดูแลช่วยเหลือผู้อื่น สอนงานคนอื่น แบ่งปันความรู้อย่างเต็มที่ ไม่หวงความรู้ที่ตนเองมี
2.มองโลกในแง่ดี
บนโลกใบนี้ทุกสิ่งทุกอย่างถูกมองเป็น 2 ด้านเสมอ คือ ด้านดีและด้านไม่ดี เช่นเรื่องที่เกิดขึ้น แล้วแต่จะมีคนมองว่าเป็นเช่นไร บางคนมองว่าโชคดี แต่คนอีกคนมองเป็นเรื่องร้าย ดังเช่น หลักสูตรอบรม Growth Mindset และ DISC จะบอกเสมอว่าคนทุกคนจะมีทั้ง Growth Mindset และ Fixed Mindset แล้วแต่ว่าคนจะมองมุมไหนของปัญหา พนักงานที่เป็นต้นแบบจำเป็นต้องเป็นคนที่คิดบวกและมีการแสดงออกที่เป็นบวกเช่นกัน เช่น สื่อสารเชิงบวก กิริยาท่าทางเป็นบวก เช่นกัน
3.ชื่นชมในความสำเร็จผู้อื่น
เป็นเรื่องสำคัญของพนักงานต้นแบบที่จะมองที่คนอื่นมากกว่าการมองที่ตนเองเป็นที่ตั้ง เมื่อคนอื่นทำในสิ่งที่ประสบความสำเร็จ หรือองค์กรได้รับการชื่นชม พนักงานต้นแบบต้องมีส่วนร่วมในการแสดงออกถึงทัศนคติที่ดีกับองค์กร ต่อลูกค้า และต่อเพื่อนร่วมงาน เพราะถ้าพนักงานต้นแบบไม่ใจกว้างพอ ก็จะส่งผลถึงการเป็นต้นแบบที่ไม่ดี ผลลัพธ์ออกมาก็จะทำให้พนักงานภายในองค์กรคิดลบ คิดไม่ดีเช่นกัน ซึ่งเป็นผลจาก เทคนิคการสื่อสารที่ดีนั่นเอง
4.เคารพในความคิดผู้อื่น
ในการทำงาน เป็นเรื่องธรรมดาที่ทุกคนทำงานย่อมมีความผิดพลาดเกิดขึ้นได้ การตำหนิติดเตียนที่มากเกินไปจะทำให้พนักงานรู้สึกอึดอัด ไม่อยากทำต่อ ซึ่งใความเป็นจริงนั้นพนักงานต้นแบบต้องเข้าใจว่าความผิดพลาดของคนเป็นเรื่องปกติที่เกิดได้กับทุกคนรวมถึงคนที่เป็นพนักงานต้นแบบเช่นกัน ดังนั้นคุณลักษณะทำคัญคือการเคารพในความคิดผู้อื่น และทุกครั้งที่สื่อสารออกไปก็เน้นการป้องกันเพื่อแก้ไขปัญหา มากกว่าการว่ากล่าวหรือจับผิดพนักงาน และพร้อมที่จะเปิดใจยอมรับฟังความคิดเห็นใหม่และความคิดเห็นที่แตกต่างจากคนอื่น ด้วยการให้เกียรติผู้อื่นเสมอและให้ความสำคัญกับคำมั่นสัญญาที่ตนเองให้ไว้
5.ปรับตัว ยืดหยุ่น
สถานการณ์ของโลกเปลี่ยนไปทุกวัน พนักงานต้นแบบต้องเข้าใจกลไกการเปลี่ยนแปลงนี้ และต้องรับตัวให้ทันต่อยุคสมัยที่เปลี่ยนไป การเป็นต้นแบบจึงจำเป็นต้องเป็นต้นแบบการปรับตัวด้วยเช่นกัน ถ้าพนักงานที่เป็นต้นแบบไม่เปลี่ยนแปลง พนักงานที่เดินตามก็จะไม่เปลี่ยนแปลง ยังติดกับเรื่องเดิม ๆ โอกาสในการประสบความสำเร็จก็ลดลงทันที
6.ช่างสังเกต
คุณลักษรณะสำคัญอีกประการคือการเป็นคนช่างสังเกต เพราะพนักงานส่วนใหญ่จะไม่บอกความจริงให้คนอื่นได้รับทราบ ทำให้ไม่รู้ปัญหาที่แท้จริงในการทำงาน ถ้าสถานการณ์เป็นเช่นนี้ ปัญหาก็เพิ่มมากขึ้นเป็นลำดับ ดังนั้นพนักงานต้นแบบจำเป็นต้องสังเกต ความคิดของพนักงานว่าเป็นเช่นไร มีสิ่งใดที่ไม่เปิดเผยหรือซ่อนอยู่ ทำให้เป็นอุปสรรคในการทำงานหรือไม่
7.การสื่อสารด้วยอารมณ์ขัน
ในการเป็นพนักงานต้นแบบ หรือการทำงานร่วมกับคนอื่น บางครั้งอยู่ในสถานการณ์ที่เป็นปัญหา หรือบางครั้งสื่อสารแล้วไม่เข้าใจกัน ทำให้เกิดความขัดแย้งขึ้น การเป็นพนักงานต้นแบบจำเป็นต้องมี การสื่อสารด้วยอารมณ์ขัน ที่จะมองทุกอย่างเป็นเรื่องที่ผ่อนคลายมากกว่าตึงเครียด เพื่อสร้างบรรยากาศที่ดีในการทำงานร่วมกัน
8.ใจเย็น อดทน
ในความเป็นจริงพนักงานทุกคนมีความแตกต่างกัน ทำให้การรับรู้แตกต่างกัน ทำให้การพัฒนาความสามารถก็แตกต่างกัน พนักงานบางคนเรียนรู้เร็ว พนักงานบางคนเรียนรู้ช้า ส่งผลถึงผลงานในภาพรวม จึงเป็นหน้าที่ของพนักงานต้นแบบที่จะต้อง ใจเย็น อดทนสำหรับคนที่มีการพัฒนาที่ช้ากว่าคนอื่นเพราะไม่เข้าใจในเรื่องนั้น ๆ จึงขอให้เข้าใจว่า ไม่เข้าใจในขณะนั้นไม่ได้ความว่าจะไม่เข้าใจตลอดไป พนักงานต้นแบบจึงจำเป็นต้องใจเย็นและอดทนมาก ๆ
9.กระตุ้นให้อยากพัฒนา
การพัฒนาเป็นเรื่องที่พนักงานทุกคนต้องทำเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ซึ่งพนักงานส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าตนเองต้องทำอย่างไรในการพัฒนาตนเอง หน้าที่ของพนักงานต้นแบบคือการสร้างแรงจูงใจ เพื่อกระตุ้นให้พนักงานคนอื่น ๆ อยากพัฒนาตนเองเพื่อความสำเร็จ ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาตัวเอง การเรียนรู้อย่างสม่ำเสมอ หรือความพยายามเรียนรู้งานใหม่ๆ ที่เข้ามา
10.มีพฤติกรรมที่สอดคล้องกับค่านิยมหลักขององค์กร และ Key Success ของธุรกิจ
เป็นความคาดหวังขององค์กรที่จะให้พนักงานเข้าใจถึงค่านิยมหลัก หรือ วิสัยทัศน์ที่เป็นเป้าหมายหลักขององค์กร พนักงานต้นแบบต้องเป็นแบบอย่างที่ดีที่จะประพฤติตนให้สอดคล้องกับค่านิยมหลัก เพื่อทำให้ตนเองและองค์กรมีทิศทางในการทำงานไปในทางเดียวกัน และต้องเข้าใจกุญแจสำคัญที่จะทำให้องค์กรประสบความสำเร็จเพื่อนำมาออกแบบวิธีการทำงานของตนเองให้ประสบความสำเร็จเช่นกัน
การพัฒนาความสามารถพนักงานต้นแบบให้มีความรู้เพียงพอต่อการเป็นต้นแบบเป็นเรื่องสำคัญที่ผู้บริหารองค์กรต้องเข้าใจเป็นอย่างดี เพราะในทางปฏิบัติในหลายองค์กรมีพนักงานเก่ง ๆ มากมาย แต่ไม่สามารถเป็นต้นแบบให้คนอื่นทำตาม เนื่องจากข้อจำกัดของพนักงานเก่ง ๆ เหล่านั้น ทำให้เป็นปัญหาอุปสรรคในการเป็นพนักงานต้นแบบ เช่น ถ่ายทอดความรู้ไม่เป็น ไม่เห็นความสำคัญ ไม่เชื่อมั่นในตนเอง ไม่คิดว่าความสามารถของตนเองจะเป็นต้นแบบได้อย่างไร
“หลักสูตรฝึกอบรม ทักษะการเป็นพนักงานต้นแบบภายในองค์กร อย่างมืออาชีพ”
หลักสูตร ใหม่ แนะนำ
